विक्शनरी:नामविश्व

• हे विकिमिडिया या साहाय्य पानाचे भाषांतर आहे.या लेखाची विकिमिडिया येथील लेखाशी वेळोवेळी तुलना करून; हे पान मराठी विकिपीडियावर अद्ययावत ठेवण्यास मदत करा.

मिडीयाविकिमध्ये (ज्याच्या साहाय्याने विकिपीडीया संकेतस्थळ चालवण्यात येते) पानांची शीर्षके दोन भागात असतात - नामविश्व आणि शीर्षक. उदा: या पानाचे नाव आहे [[विक्शनरी:नामविश्व]]. यात विक्शनरी हे झाले नामविश्व तर नामविश्व हे या पानाचे शीर्षक आहे. म्हणजेच हे पान विक्शनरी या नामविश्वात आहे. विकिपीडियावर अशी अनेक नामविश्वे असतात, जसे Wikipedia, Help, इ. जर एखाद्या पानाचे नामविश्व विशिष्टपणे उद्धृत केलेले नसले तर ते पान मुख्य नामविश्वात असल्याचे गृहीत धरले जाते.

साधारणतः मिडियाविकि प्रणाली वापरणार्‍या विकिवर (उदाः मराठी विकिपीडिया) खाली दिल्याप्रमाणे १८ नामविश्वे असतात.

• मुख्य नामविश्व. यातील पानांना फक्त शीर्षक असते.
• इतर १५ नामविश्वे. यातील प्रत्येक पानांना शीर्षकाखेरीज विशिष्ट नाव असते. यातील दोन नामविश्वांना प्रकल्पाचीच (Projectsची) नावे असतात. मराठी विकिपीडियावर ही दोन नामविश्वे Wikipedia व Wikipedia:Talk अशी आहेत. येथे Projectचे नाव Wikipedia हे आहे.
• दोन टोपण-नामविश्वे.

या १८ नामविश्वांखेरीज प्रत्येक विकिपीडिया आपआपली स्वतंत्र व विशिष्ट अशी नामविश्वे तयार करू शकतात. इंग्लिश विकिपीडियात Portal: व Portal talk: ही या प्रकारची दोन नामविश्वे आहेत.

महत्त्वाचे:

• एखाद्या पानाच्या शीर्षकातील नामविश्वाचा उल्लेख हा आंतरविकि जोडण्यांशी संबंधित नाही.
• जर एखाद्या पानाच्या नावात अर्धविराम अथवा कोलन(:) असेल व अर्धविरामाच्या अलीकडील भाग त्या विकिपीडियावरील नामविश्वाचे नाव नसेल तर ते पान मुख्य नामविश्वाचाच भाग मानले जाते.

नामविश्वांचे उपयोग व फायदे

दोन प्रकारची परंतु एकाच नावाची पाने विकिपीडियावर नामविश्वांचा वापर करुन ठेवता येतात. उदा. महाराष्ट्र हा लेख आहे तर वर्ग:महाराष्ट्र हा याच नावाचा वर्ग आहे तर [[Image:महाराष्ट्र]] या नावाने चित्रही असू शकते. असे करता येत नसते तर, नामविश्वांशिवाय तीन प्रकारची पण एकाच नावाची पाने निर्माण करणे अशक्य झाले असते. यामुळे विकिपीडियावर वरीलप्रमाणे पानांचे तीन मोठे वर्ग तयार होतात. १) सामान्य वाचकांना दिसणारी पाने (लेख, चित्रे, इ.) २) प्रशासकीय पाने (वर्ग, साचे, इ.) ३) संपादकांची पाने (सदस्य पाने, सदस्य चर्चा, लेख चर्चा, चावडी, इ.) असे असल्यामुळे संपादकीय टिप्पणी व चर्चा सामान्य वाचकांना सहसा दिसत नाही.

मुख्य नामविश्व हा गाभारा(core set) आहे. वाचकांसाठी इतर उपयुक्त नामविश्वे:

• • चित्र नामविश्व ( संपूर्ण आकाराची चित्रे)
  • वर्ग नामविश्व (सुचालनाकरिता)
  • Help हे साहाय्य नामविश्व आणि "माझ्या पसंती"ची पाने. (त्यांचा उपयोग फक्तध वाचनापुरताच आहे.)

वापरकर्त्यांच्या शोध आणि अविशिष्ट लेख या सोयी, विकिपीडियाचे सदस्यत्त्व न घेतलेल्या वाचकांना समोर ठेवून, साधारणत: मुख्य नामविश्वाकरिता मर्यादित असतात. अर्थात, सार्‍याच विकि सहप्रकल्पात वाचक आणि सदस्यसमूह असा भेद केलेला नसतो हेही लक्षात घ्यावयास हवे. असा भेद काहीवेळा संपादकीय समुदायास आवश्यक वाटत नाही. त्यामुळे संबधित विकिप्रकल्प आपल्या आवश्यकतेनुसार व्यवहारनीती आणि चर्चापाने मुख्य नामविश्वात ठेवण्यास स्वतंत्र असतात.

विकिमीडियाच्या बहुतेक 'विकि'त संबधित विकिच्या सदस्य समूहाकडून मुख्य नामविश्वातील लेख आणि त्याबरोबरच इतर काही नामविश्वांवर जागता पहारा ठेवला जातो, आणि प्रकल्पाच्या दृष्टीने अयोग्य असलेली माहिती लवकरच वगळली जाते. इतर नामविश्वांबद्दल नियंमांची अंमलबजावणी थोडी अधिक शिथिल असू शकते.

• • विशेष:Allpages वापरून कोणत्याही नामविश्वातील 'सर्व पाने' किंवा 'सगळे लेख' यांची सूची मिळवता येते.

वरीलप्रमाणे MediaWiki 1.5 पासूनच्या विकिआवृत्तीत अलीकडील बदल; दोघांपैकी प्रत्येकात, एक ठराविक नामविश्वसोडून इतर सर्व नामविश्व निवडता येतात, जरी सर्व पानांची एकच यादी मिळवता येत नसली तरी, एखादे छोटे नामविश्व निवडून आणि सोबत Invert Selection सुविधा वापरून जवळपास सर्व पाने मिळवता येतात.

• • नामविश्वांच्या कोणत्याही उपसंचात शोध मर्यादित ठेवता येतो.

सर्व नामविश्वातील किंवा हव्या असलेल्या विशिष्ट नामविश्वातील सदस्य योगदान बघता येते.

पानांचे दृश्य परिणाम नामविश्वानुसार कस्टमाईज(बेतशीर?/सोईस्कर?) ^{(मराठी शब्द टाका)} करता येतात,

उदा. [१] पहा ; तसेच एखाद्या विशिष्ट नामविश्वात ऊपपान सुविधा सुरू करता येऊ शकते.

नामविश्वांची यादी

The two pseudo-namespaces, main namespace and 15 auxiliary namespaces in this project (Meta) are as follows (the variables for them are also shown).

Note that the number of pages in each namespace may not be displayed on all MediaWiki projects, because this counting feature may be disabled): on this Wiki, per-namespace page counting is currently disabled.

Variables	Alternate syntax	Name, linked to list of all such pages	Nr. of pages (see note above)	Notes
{{ns:-2}}	{{ns:Media}}	"मिडिया"		pseudo-namespace for images and other files themselves, as opposed to the image description pages; see also below
{{ns:-1}}	{{ns:Special}}	"विशेष"		pseudo-namespace for special pages (list: Special:Specialpages)
{{ns:-0}}	{{ns:Main}}	main	disabled	main namespace, no prefix, or optionally a colon (this is needed when using the page as template)
{{ns:1}}	{{ns:Talk}}	चर्चा	disabled	see Help:Talk page for this and the following odd-numbered namespaces
{{ns:2}}	{{ns:User}}	सदस्य	disabled	logged-in users (list: Special:Listusers) have a user homepage User:username (linked to by the system from user names in lists of edits, e.g. on page histories, and from signatures on talk pages); this and subpages of it can be used to present oneself, for project-related bookmarks, and for drafts, tests, and other working material. One can put here material to give oneself one-step access to it from any page in the same project, and one can put here links to give oneself two-step access to the link targets from any page in the same project as the user page. For users who do not log in, the same applies, with the IP as username. Dynamic IPs are a complication.
{{ns:3}}	{{ns:User_talk}}	सदस्य चर्चा	disabled
{{ns:4}}	{{ns:Project}}	विक्शनरी	disabled	the project namespace for matters about the project, such as guidelines and discussions; see also the [[Help:|Help:]] namespace
{{ns:5}}	{{ns:Project_talk}}	विक्शनरी चर्चा	disabled
{{ns:6}}	{{ns:Image}}	चित्र	disabled	images and other uploaded files, with image description pages (list: Special:Imagelist)
{{ns:7}}	{{ns:Image_talk}}	चित्र चर्चा	disabled
{{ns:8}}	{{ns:MediaWiki}}	मिडियाविकी	disabled	system messages (list: Special:Allmessages), editable by users, or if protected, by sysops
{{ns:9}}	{{ns:MediaWiki_talk}}	मिडियाविकी चर्चा	disabled
{{ns:10}}	{{ns:Template}}	साचा	disabled	the default namespace for templates: the wikitext code {{name }} refers to and includes the page Template:name
{{ns:11}}	{{ns:Template_talk}}	साचा चर्चा	disabled
{{ns:12}}	{{ns:Help}}	सहाय्य	disabled	typically used for the MediaWiki User's Guide, with the wikitext a frequently refreshed copy of the master version on Meta-Wikipedia, but with project-specific templates
{{ns:13}}	{{ns:Help_talk}}	सहाय्य चर्चा	disabled
{{ns:14}}	{{ns:Category}}	वर्ग	disabled	each page (list: Special:Categories) represents a category of pages, with each category page displaying a list of pages in that category and optional additional text.
{{ns:15}}	{{ns:Category_talk}}	वर्ग चर्चा	disabled

Note that all characters of namespace prefixes are case-insensitive, so one can write e.g "mediawiki". Also, underscores in namespace prefixes are equivalent to any non-zero number of spaces (leading or trailing spaces or underscores are ignored) : underscores are used only when encoding URLs but treated otherwise like spaces.

The names are set in files such as those listed in m:Locales for the Wikimedia projects, with default m:Language.php:

/* private */ $wgNamespaceNamesEn = array(
	NS_MEDIA            => 'Media',
	NS_SPECIAL          => 'Special',
	NS_MAIN	            => '',
	NS_TALK	            => 'Talk',
	NS_USER             => 'User',
	NS_USER_TALK        => 'User_talk',
	NS_WIKIPEDIA        => $wgMetaNamespace,
	NS_WIKIPEDIA_TALK   => $wgMetaNamespace . '_talk',
	NS_IMAGE            => 'Image',
	NS_IMAGE_TALK       => 'Image_talk',
	NS_MEDIAWIKI        => 'MediaWiki',
	NS_MEDIAWIKI_TALK   => 'MediaWiki_talk',
	NS_TEMPLATE         => 'Template',
	NS_TEMPLATE_TALK    => 'Template_talk',
	NS_HELP             => 'Help',
	NS_HELP_TALK        => 'Help_talk',
	NS_CATEGORY	    => 'Category',
	NS_CATEGORY_TALK    => 'Category_talk'
);

Automatic conversions of page names

On the column "Alternate syntax" in the table at the beginning of the previous section, a list of project-independent namespace names is shown in the form of {{ns:namespace name}}, the same as those on Meta and the English Wikipedia, except that "Meta" and "Wikipedia" are replaced by "Project". The prefixes are the terms listed, followed by a colon.

The prefix "Project:" is for every project automatically converted to the project namespace, e.g. try the link Project:xyz. It is like a piped link. Therefore a page name starting with "Project:" is not possible (unless, of course, that is the name of the project).

Similarly the other project-independent namespace prefixes are also automatically converted to the project-specific ones.

An exception to the rule that the link label is the name used in the wikitext and not the converted name, applies if the target of a redirect is expressed using a project-independent namespace name: in that case the converted name is shown on the redirect page, compare [२] with the preview of [३].

Prefixes in various languages

For Wikimedia projects this project prefix is "Wikipedia:", "Wiktionary:", "Wikibooks:", "Wikisource:", "Wikiquote:" and "Meta:". In languages other than English, the Wikipedia project has its own prefixes: in French "Wikipédia:", in Czech "Wikipedie:", in Russian "Википедия:", in Korean "위키백과:", in Hindi "विकिपीडिया:", in Hebrew ":ויקיפדיה" and in Arabic ":ويكيبيديا". The last two are RTL languages which put the prefixes on the right. In URLs the prefixes are always on the left.

To check which prefix is used in a project, you may edit and preview a page in the project to render the variable {{ns:Project}} (and cancel the edit after the check), though what you will see is deprived of a colon. Another way: visiting any project page there, you will find it at the left (in LTR languages) or the right (in RTL languages) of the page title. This applies even for non-existing pages, so, in view of the conversion explained in the previous section, you can use a URL like http://ar.wikipedia.org/wiki/Project:A. Also you may go to a project page of a target language from a project page of a language familiar to you (e.g. ) by clicking an interlanguage link, if applicable. "Talk", "User", "Image" and combinations can also be translated in the case of non-English wikis. see m:Locales for the Wikipedia Software.

Colon in page name

Adding a colon to a page name does not automatically create a new namespace. To see the namespace of a page, use {{NAMESPACE}} which returns the namespace. For this page it returns "विक्शनरी". The same code would return an empty string for a page in the main namespace. Similarly, {{PAGENAME}} returns the page name without prefix. For this page it returns "नामविश्व". {{FULLPAGENAME}} returns both namespace and pagename; for this page, that is "विक्शनरी:नामविश्व".

To take some examples from Wiktionary: Wiktionary:FAQ has Talk page Wiktionary talk:FAQ, but Wiktionary Appendix:Colours has Talk page Talk:Wiktionary Appendix:Colours, because the first is in the project preface namespace and the second is not. In Special:Allpages, accordingly, the first is, unlike the second, not in the list of articles, but in the page list of the namespace Wiktionary.

Special namespace

Main article: Help:Special page

The namespace "Special:" consists of "special pages", which are created by the software on demand, for example Special:Recentchanges.

Custom namespaces

For instructions on creating a custom namespace or for more information, see Help:Custom namespaces.

A project can have additional namespaces. For example, if a single project is multilingual (as opposed to the case of sister projects, each in one language) there may be a namespace Help and also a namespace Hilfe:, for help pages in the English and German language, respectively.

A list of all namespaces is in the dropdown menus of Special:Prefixindex, Special:Allpages, Special:Recent changes, and "My contributions". With query a list including also the numbers of the namespaces is given by {{SERVER}}{{SCRIPTPATH}}/query.php?what=namespaces , for this project //mr.wiktionary.org/w/query.php?what=namespaces .

Custom namespaces are numbered from 100. See m:Help:MediaWiki help policy for a list of custom namespaces on Meta.

हे सुद्धा पहा

• m:Transwiki, a cross-project pseudo-namespace
• m:MediaWiki namespace
• m:Help:Talk page
• m:Help:Template
• साचा:Wikivar
• m:Help:Namespace manager
• m:Help:Custom namespaces
• m:Help:Namespace manager, a feature planned for next release of MediaWiki